مقدمه
در تدوین طرح کسبوکار، می‌توان آزادی عمل داشت و طرح باید شامل تمام اطلاعات مهمی باشد که سرمایه‌گذاران به دنبال آن هستند. در یک طرح کسبوکار ایده‌آل باید همه‌ی جزئیات مهم قرار گیرد به طوری که تمایز کسب و کارتان را نسبت به رقبا نشان دهد و به طور مداوم به صورت دوره‌ای بررسی و در صورت نیاز به‌روزرسانی شود. نیازی نیست از الگوی طراح کسب و کار خاصی پیروی کنید، می‌توانید فقط از بخش‌هایی که کاربرد بیشتری در کسب‌وکارتان دارد استفاده کنید. تعداد صفحات یک طرح کسبوکار آماده بین 15 تا 20 صفحه است. هنگام معرفی کسبوکار خود در خارج از حیطه کسب‌وکار‌یتان و غیر از افراد تیمتان، نسخه چاپی با افراد به اشتراک بگذارید. در غیر این صورت، به شکل فایل در سیستم خود نگه‌داری کنید.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
- مزایای تدوین طرح و کسبوکار چیست؟
- معرفی اجزای اصلی یک طرح کسبوکار
- در چه شرایطی نیاز به بروزرسانی طرح کسبوکار است؟
مزایای تدوین طرح و کسبوکار چیست؟
تدوین طرح کسبوکار، قدم مهمی برای گسترش و رشد کسبوکار است که در ادامه موجب تعیین بودجه مناسب برای کسبوکار می‌شود. در نتیجه باعث می‌شود تصمیمات مهمی را با سرعت بالا بدون برنامه از پیش تعیین شده گرفت مانند هنگامی که بخواهید محصول جدید راه اندازی کنید و یا برای خرید عمده ریسک کنید.
بیشتر بخوانید: طرح کسبوکار چیست و یک طرح کسبوکار موفق چه ویژگی‌هایی دارد؟
معرفی اجزای اصلی یک طرح کسبوکار
طرح‌های کسبوکار انواع مختلفی دارند اما هیچ یک با دیگری یکسان نیست. به‌طور کلی همه آن‌ها اجزا و ساختار یکسانی دارند. در زیر برخی از اجزای رایج و کلیدی یک طرح کسب‌کار آورده شده است:
- چکیده اجرایی (Executive Summary) :
در این بخش به طور خلاصه کسبوکار خود را معرفی کنید. اطلاعات اولیه درباره تیم مدیریت و سایر اعضا و موقعیت مکانی درج کنید. چکیده اجرایی باید کوتاه و دقیق باشد و توجه خواننده را به خود جلب کند چون این بخش در جذب سرمایه‌گذار نقش مهمی دارد و نباید این بخش بیش از دو صفحه باشد و معمولا در آخرین قسمت قرار می‌گیرد.
- توصیف کسبوکار (Company Description):
کسب‌و کار خود را با اطلاعات دقیق توصیف کنید و در مورد خدماتی که ارائه می‌دهید و مزیت‌های رقابتی‌تان نسبت به رقبا توضیح دهید و جامعه هدف و مشتریان خود را معرفی کنید.
- تحلیل و استراتژی بازار (Market Analysis and Strategy):
اطلاعات مشتریانی که تمایل دارید به آن‌ها محصولات خود را بفروشید، در این بخش ارائه دهید. اطلاعاتی از جمله: شناسایی و جمع آوری موقعیت جغرافیایی، مکان و جایگاه بازار هدفتان و همچنین نقاط ضعف محصولات رقبا کمک می‌کند تا استراتژی خود را برای فرایند کاری ایجاد کنید.
- طرح بازاریابی و فروش (Marketing and Sales plan):
در این بخش، صاحبان کسبوکار با توجه به تحلیل استراتژی بازاریابی و فروش محصولات و یا خدمات را ارائه دهند. اطلاعاتی از جمله: استراتژی بازاریابی پیش بینی شده شما، برنامه قیمت‌گذاری برای محصولات و خدمات، استراتژی فروش، دلایل خرید مخاطبان هدف شما نسبت به رقبا و پیشنهاد فروش منحصر به فرد شما در این بخش ارائه شود.
- شرح مدیریت و سازماندهی کسبوکار (Management and Organization Description):
جزئیات استراتژی مدیریت و سازماندهی کسبوکار شما در این بخش بررسی شده و مدیران کسب‌وکارتان را به همراه مسئولیت‌ها و صلاحیتشان معرفی کنید. همچنین نیازمندی‌های منابع انسانی و ساختار قانونی کسبوکار خود را در این بخش ارائه دهید.
- شرح محصول یا خدمت (Products and Services Description):
تمام اطلاعات مرتبط با محصول یا خدمت خود را به همراه مزیت برتری نسبت به رقبای خود، جزئیات قیمت‌گذاری آن و مقایسه محصول خود با محصول مشابه را در این بخش ارائه دهید.
- تحلیل رقابتی (Competitive Analysis):
سخت‌ترین بخش طرح کسبوکار، بخش تحلیل رقابتی است چون باید به ارزیابی رقبا به صورت دقیق پرداخته، نقاط قوت و ضعف رقیب شناسایی شده و سپس مزیت یا تمایز با رقبا را در این بخش ارائه شود.
بیشتر بخوانید:
- برنامه عملیاتی (Operating plan):
در این قسمت نحوه برنامه‌ریزی برای اداره کسب‌وکارتان را شرح دهید و اطلاعاتی از جمله: مکان و نحوه فعالیت، شرح جزئیات عملیات مربوط به کارکنان مثل تعداد نیروهایی که تمایل به استخدام آن‌ها هستید را ارائه دهید.
- پیش بینی مالی و نیازها (Financial projection and Needs):
پیش‌بینی خود را از درآمد و در صورت نیاز به بودجه منابع مالی مبالغ بودجه را نیز در این بخش شرح دهید. همچنین تحلیل فاکتورها و پیش‌بینی جریان نقدی خود را بیان کنید.
- ضمایم و پیوست‌ها (Exhibits and Appendices):
این بخش به عنوان آخرین بخش هر اطلاعاتی که جزئیات مطرح شده در طرح را بیشتر توضیح می‌دهد، ارائه دهید. اطلاعاتی از جمله:
- رزومه مدیریت سایر ذینفعان
- تحقیقات ارزیابی
- مجوزها
- مستندات قانونی
- تصاویر محصول
- اسناد مالی
در این بخش درج شود.
در چه شرایطی نیاز به به‌روزرسانی طرح کسبوکار است؟
- به‌روزرسانی سالیانه
سعی کنید در یک بازه مشخص به بررسی جزئی و کلی طرح خود بپردازید؛ به عنوان مثال حداقل سالی یک بار طرح کسبوکار قدیمی خود را به طور کامل اصلاح کنید.
- تغییرات کسبوکار
تغییرات می‌تواند افزایش یا کاهش نیرو، ایجاد، حذف و یا به‌روزرسانی محصول و یا خدمت باشد و یا حتی رشد یا افول کسبوکار شما را به دنبال داشته باشد که موجب می‌شود تغییرات زیادی در کسبوکار شما رخ دهد بنابراین نیاز است در طرحتان تغییراتی را اعمال کنید و استراتژی خود را تغییر دهید.
- رویارویی با رقبای جدید و تغییر استراتژی رقبای قبلی
به رقبای خود توجه کنید و آن‌ها را زیر نظر بگیرید این کار به شما کمک می‌کند تا در زمان مناسب استراتژی و طرح خود را تغییر دهید؛ به طور مثال رقیب شما محصول شما را کپی کرده و یا محصول خود را با قیمت پایین‌تری به فروش می‌گذارد و یا رقیب جدیدی وارد بازار شده است و به دنبال جذب مشتری است باید در این مواقع طرح و استراتژی خود را اصلاح کنید.
- دریافت سرمایه و بودجه
برای جذب سرمایه‌گذار باید یک طرح کسبوکار دقیق و کامل ارائه دهید تا با مطالعه برنامه به‌روز شده کسب‌وکارتان، بتواند تصمیمات مالی خود را بگیرد.
- تغییر بازار
عواملی مانند تغییر سلیقه مشتری، بلایای طبیعی و هر عامل دیگری که باعث تغییر و تحول در بازار می‌شود موجب تغییر در طرح کسبوکار است.
نتیجه‌گیری
ثابت شده است که هر کسبوکار موفقی دارای برنامه و طرح مختص به خود است. در این مقاله به شما آموختیم که چگونه طرح و برنامه کسب‌وکاری خود را تدوین کنید و اجزای اصلی آن شامل چه مواردی است. تیم زارع تک با ارائه طرح و استراتژی کسبوکار به مشتریان خود، می‌کوشد کسبوکار آن‌ها را به اوج خود برساند.
منبع :
- uschamber.com